Mogen dieren wel zijn?

Partij voor de Dieren Breda presenteert haar Dierenwelzijnsnota

Moties
Mogen dieren wel zijn?

15 september 2023

1. DOEL

Het doel van deze notitie met bijlage is om de onderwerpen in de concept Dierenwelzijnsnota voor Breda, zoals opgesteld door de Partij voor de Dieren Breda (BIJLAGE 1), te bespreken. Wij willen van de raadsfracties vernemen op welke onderwerpen ze dat concept zouden willen aanvullen/wijzigen.

BIJLAGE: concept dierenwelzijnsnota PvdD Breda

Wij zouden de agendacommissie in dat kader willen verzoeken de onderhavige notitie in de raad te laten behandelen door middel van:

een informatieve sessie – partij voor de dieren heeft een of meer deskundigen voor ogen, andere partijen / het college kunnen uiteraard zelf deskundigen aandragen (iB);
beeldvorming van minimaal 2 uur (B);
oordeelsvorming van minimaal 2 uur (O).

2. AANLEIDING

In het coalitieakkoord is afgesproken dat er een Dierenwelzijnsnota voor Breda komt. Het samenbrengen van het geldende beleid en het uitbouwen van het dierenwelzijn in Breda, zouden wat de Partij voor de Dieren betreft doelstellingen moeten zijn.

Voorafgaand aan het indienen van deze bespreeknotitie hebben wij contact gehad met de wethouder Dierenwelzijn (Peter Bakker). De wethouder gaf aan dat behandeling van de onderhavige bespreeknotitie met bijlage een goede aanzet kan zijn om het denken en over een Bredase Dierenwelzijnsnota op gang te brengen en daarmee een kickstart van het proces. De concept-nota daagt wat hem betreft de raad uit om op een veelheid van punten systematisch onderling te bediscussiëren waar zij inhoudelijk staat. Dat is goede informatie om mee te nemen in het vervolgproces naar een gemeentelijke drierenwelzijnsnota.

Om tot een goede dierenwelzijnsnota te komen is het van belang dat de raad tijdig haar richting uitspreekt. Daarom is door de Partij voor de Dieren Breda de afgelopen tijd veel tijd en energie gestoken in een concept Dierenwelzijnsnota voor Breda. Dat concept is als bijlage bij deze bespreeknotitie gevoegd. Het concept behoeft op enige punten mogelijk nog verdere uitwerking en detaillering.

Er geldt al behoorlijk wat dierenwelzijnsbeleid in Breda, waardoor een deel van de Dierenwelzijnsnota verankering van bestaand beleid en voortbouwen op bestaand beleid is. Er zijn ons tot nu toe geen beperkingen ten aanzien van de uitvoerbaarheid van de voorstellen in de concept dierenwelzijnsnota gebleken.

Enkele bronnen van bestaand beleid zijn:

de Omgevingsvisie Breda 2040 (“Omgevingsvisie”); daarin is opgenomen: “We zorgen niet alleen voor onze mensen, ook onze natuur en dieren hebben recht op een goed leven.”;
het bestuursakkoord 2022-206 (“Bestuursakkoord”), daarin staat te lezen “Breda staat pal voor de bescherming van dieren.”;
de Actsheet dierenwelzijn als onderdeel van het duurzaamheidsbeleid van de gemeente Breda (“Actsheet);
in de algemene plaatselijke verordening (“APV”) staat enig dierenwelzijnsbeleid.

Binnen het verband van de Europese Unie is besloten via de vijf domeinen van Mellor het dierenwelzijn in de Unie te versterken. De gemeente Breda heeft dus ook de volle verantwoordelijkheid – vanuit juridisch maar eerder nog vanuit moreel ethisch besef – om het welzijn van de dieren in de stad te bevorderen. Het gaat om het recht op:

goede voeding;
een goede leefomgeving;
goede gezondheid;
natuurlijk gedrag;
een positieve emotionele toestand.

Stevig dierenwelzijnsbeleid in een heldere dierenwelzijnsnota is dus een bestaande ambitie van Breda die vooral nog handen en voeten moet krijgen. Hier volgt een kernachtige behandeling van de door de partij voor de Dieren voorgestelde meest in het oog springende onderwerpen en hoe die zich verhouden tot bestaand beleid. Veelal zijn zaken al in bestaand beleid vastgelegd. Voor het volledige voorstel verwijzen we uiteraard naar de concept dierenwelzijnsnota in de bijlage.

GEZELSCHAPSDIEREN

Dierenasiel en openbare orde

De gemeente is op grond van de wet verplicht dieren van wie de eigenaar uit beeld is op te vangen en doet dat via het Dierenasiel. In APV zijn enkele regels ten aanzien van de openbare orde en veiligheid gesteld.

Aanschaf

De gemeente kan naast de wettelijke taak veel bereiken en problemen voorkomen door te sturen rondom de aanschaf van gezelschapsdieren. De verkoop en fok van dieren kan worden beperkt door winkels te laten verwijzen naar het asiel, met andere gemeenten de druk op de landelijke overheid te vergroten om malafide fokkers aan te pakken en een informatiepunt op te zetten.

Houden

Ook ten aanzien van het houden van dieren kan de gemeente meer doen: in communicatie van de gemeente (o.a. website en social media) kan aandacht gevraagd worden voor dierenwelzijn, aandacht voor het belang van registratie en voorlichting over de consequenties van het nemen van een gezelschapsdier.

Overlast

Het vraagstuk van overlastgevende (agressieve) dieren wordt nu vooral in de APV repressief gereguleerd (muilkorven en aanlijnen e.d.). Dat beleid zou uitgebreid kunnen worden om het probleem verder te beperken. De gemeente zou zich naast repressie kunnen richten op training en voorlichting aan de houder van het dier en de wijze waarop die met het dier omgaat.

Minimabeleid

De mensen met de laagste inkomens in onze stad hebben ook gezelschapsdieren, maar hebben soms moeite goed voor het dier te zorgen. In het minimabeleid zou daar aandacht voor kunnen komen.

VRIJ LEVENDE DIEREN

Vuurwerk

Er zijn vuurwerkvrije zones rondom plekken waar dieren worden gehoude,[1] dat beleid past in de dierenwelzijnsnota.

Niet alleen de kinderboerderij-dieren hebben last van vuurwerk. Ook de belangen van vrij levende dieren kunnen worden meegewogen in de besluitvorming.

Jacht

Ten aanzien van de jacht hebben we als gemeente al het beleid dat er op gemeentegronden niet gejaagd wordt. In gemeentewater mag er nog wel gejaagd worden op vissen. Ook daar geldt al enig beleid: namelijk dat vissen niet mogen worden uitgezet. De bescherming van waterdieren is blijkens de Omgevingsvisie (pag. 79) al een bestaande doelstelling. De gemeente promoot ondertussen die onderwaterjacht via de website.

Er zou eenduidig beleid en eenduidige communicatie moeten komen voor jacht boven water en onder water.

Mens-dier-conflicten

In mens-dier-conflicten is het beleid in Breda nu om bij overlast in te zetten op het doden of afvoeren van dieren. Ganzen zijn een goed voorbeeld, die worden gedood of de kuikens worden gedood door het dompelen van eieren. In de Omgevingsvisie (pag. 69) is een preventieve aanpak van mens-dier-conflicten al opgenomen voor de aanleg van nieuwe waterpartijen.

Het bestaande beleid kan op basis van de Omgevingsvisie zo worden uitgebreid dat álle betrokken belangen en mogelijkheden worden gewogen. Die van de mens en die van het dier. Het systeem van Integrated Pest Management houdt rekening met alle belangen en daarin speelt preventie een belangrijke rol.

Biodiversiteit

Behoud van biodiversiteit is een van de indicatoren in de duurzaamheidsdoelstellingen van Breda. Blijkens de Omgevingsvisie (pag. 77) is dit al een doelstelling, e.e.a. vergt alleen nog praktische uitwerking.

Om die doelen te halen kan beleid ontwikkeld worden om de habitat van vrij levende dieren te beschermen en uit te breiden. Grutto, spreeuw, kievit, veldleeuwerik, graspieper, torenvalk, steenuil, kemphaan en grauwe kiekendief, zijn weidevogels waarmee het in Nederland erg slechts gaat.[2] Ook hier kan Breda beleid op afstemmen dat bijdraagt op de bestaande indicatoren over biodiversiteit.

PRODUCTIE-/LANDBOUWHUISDIEREN EN NUTSDIEREN (DE BIO-INDUSTRIE)

Vermaak met dieren

Bestaand beleid is (Actsheet) dat de gemeente geen instellingen subsidieert waar dierenwelzijn in het geding is. Ook is voor het houden van evenementen met dieren een vergunning nodig.

Breda kan er daarnaast voor kiezen om helemaal geen evenementen meer te subsidiëren waar dieren gebruikt worden en de lat voor dierenwelzijn hoger te leggen, in lijn met de wet dieren en de raad voor dieraangelegenheden.[3] Ook kan bij de landelijke overheid aangedrongen worden op meer bevoegdheden in de vergunningverlening. Nu spelen vooral veiligheid en openbare orde een rol in de vergunningverlening, dierenwelzijn niet.

Bio-industrie

Op dit moment geldt er provinciaal beleid op grond waarvan de bio-industrie niet mag uitbreiden. Verder is in de Actsheet vastgelegd dat we schuilstallen mogelijk maken in de bestemmingsplannen die zien op veehouderijen.

Los van het provinciaal beleid, zouden we ook als gemeente verantwoordelijkheid kunnen nemen in ruimtelijk beleid om de gruwelen van de bio-industrie te stoppen. Dat beleid, om dieren een dierwaardig bestaan te geven kan verder worden ontwikkeld en daadwerkelijk worden uitgevoerd, conform het voorgestelde in de concept Dierenwelzijnsnota.

VOORLICHTING VOORBEELD EN EDUCATIE

Consumeren van dierlijke producten

Beleid ten aanzien van het consumeren van vlees binnen de gemeentelijke organisatie is als vastgelegd in de Actsheet. “Binnen de gemeentelijke instellingen wordt gestreefd naar het aanbieden van zo diervriendelijk mogelijk geproduceerd vlees. Hierbij wordt twee sterren van het beter leven keurmerk als diervriendelijk gezien, waarbij het streven uiteraard drie is.”

De gemeente kan intern dus voortbouwen op het bestaand beleid en kiezen voor het meest diervriendelijke vlees: geen vlees. Ook kan binnen de gemeente het gebruik van plantaardige producten worden gestimuleerd.

Dierenproeven

Op het gebied van dierproeven is nog geen beleid in Breda. Denkbaar is dat Breda zich uitspreekt tegen dierproeven, bedrijven die zich bezig houden met dierproeven weert en in haar inkoop-/aanbestedingsbeleid dergelijke bedrijven uitsluit.

Bont

Op het gebied van Bont is er nog geen beleid in Breda.

Het voorstel is om Breda tot bontvrije locatie te maken, volgens de definitie van de Bontvoordieren.[4]

Educatie

Gemeente Breda is al mede initiatiefnemer van www.educatiewijzerbreda.nl.

De educatiewijzer is nog niet zo ingericht dat dierenwelzijn daarin ook een plek heeft. Het voorstel is om educaties op het gebied van dierenwelzijn in het beleid op te nemen.

3. Vraag aan de raad

Op welke van de onderstaande onderdelen uit de concept dierenwelzijnsnota zou u afwijkende of aanvullende voorstellen willen doen en welke voorstellen zouden dat zijn:

Gezelschapsdieren